Khi điểm nóng Idlib lắng dịu, thì thông tin chiến sự tại al-Safa, Đông Nam Syria lại tăng nhiệt, trái ngược hoàn toàn với động thái chuyển quân rầm rộ của QĐ Syria tới Idlib.

Dường như Mỹ và đồng minh đã dính đòn “giương đông, kích tây của” Syria và Nga, khi giương cao thanh thế ở Idlib, nhưng lại âm thầm tập trung quân thanh tảo “nồi hầm” IS ở al-Safa – vùng núi lửa rộng lớn ở Đông nam nước này.

Nhổ được cái gai al-Safa, Syria và Nga có thể rút bớt lực lượng vây hãm ở khu vực sa mạc phía Đông, đảm bảo an toàn cho con đường cao tốc chiến lược nối Palmyra với Deir Ezzor.

Ngoài ra, al-Safa thất thủ có thể đẩy các tay súng IS sang bờ Đông sông Euphrates để “chuyển lửa” về cho lực lương dân chủ Syria (SDF) vốn được Mỹ hậu thuẫn.

Quân đội Syria đang tiến hành đánh lớn ở túi IS ở al-Safa.

Nước cờ không thể tính trước tại Idlib

Sau khi giải quyết các vùng da báo xung quanh Damascus và khu vực giáp cao nguyên Golan, không chỉ có Syria, mà cả lực lượng đồng minh, bao gồm cả Nga, đều đồng loạt có các hoạt động quân sự với mục tiêu ám chỉ Idlib sẽ là mục tiêu tiếp theo.

Hình ảnh những đơn vị quân sự Syria và lực lượng bán vũ trang hành quân về Idlib hay việc Không quân Nga tăng cường không kích vào vị trí các nhóm phiến quân ở Bắc Hama và Idlib đã tạo cho Mỹ và đồng minh về khả năng “thủ đô” của phiến quân Syria sẽ là mục tiêu tiếp theo.

Và tất nhiên, các nhóm phiến quân, trong đó có cả Hồi giáo thánh chiến Syria vốn được hậu thuẫn ở nước ngoài đã tăng cường xây dựng các tuyến phòng thủ xung quanh Idlib chờ đón cuộc tấn công của lực lượng chính phủ Syria.

Ở thời điểm đó, Mỹ và phương Tây cũng nhanh chóng loan báo thông tin cáo buộc Damascus sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường ở Idlib để chuẩn bị cho kịch bản không kích hòng ngăn đà tiến quân của liên quân Syria. Không khí chiến tranh tại Idlib tưởng như sẽ diễn ra ngay trong tháng 10-2018.

Tuy nhiên, bàn cờ chiến lược tại Idlib bất ngờ đổi khác sau cuộc hội đàm giữa Syria, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran tại Sochi. Không có đòn đánh lớn vào Idlib mà thay vào đó là việc thiết lập lại khu vực giảm căng thẳng mới tại đây.

Khu vực núi lửa al-Safa đang trở nên nóng rẫy.

Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng đối lập Syria nhận trách nhiệm giải giáp và loại bỏ các nhóm phiến quân nước ngoài để mở đường cho khả năng hòa giải dân tộc thông qua chia sẻ quyền lực chính trị. Chiến lược này đã làm mọi âm mưu tiếp tục can thiệp quân sự vào Syria của Mỹ và đồng minh đổ vỡ.

Vậy những động thái tập trung lực lượng của Syria và đồng minh tới Idlib trở thành vô nghĩa?

Không! Trong thời gian đó, chiến sự vốn đã âm ỉ tại al-Safa nóng trở lại. Lực lượng IS cố thủ tại đây đang điên cuồng chống trả lại các đòn tấn công của Quân đội Syria, nhưng thế và lực của Damascus giờ đã hoàn toàn khác và cái túi bao vây chiến lược al-Safa cần phải được nhổ bỏ càng sớm, càng tốt.

Với những sự kiện đã xảy ra ở Idlib và al-Safa có thể thấy, nhiều khả năng việc Quân đội Syria và đồng minh phô trương thanh thế nhằm vào Idlib chỉ là đòn nghi binh, còn việc quét sạch tàn quân IS tại al-Safa mới là thật.

Chiến lược giương đông, kích tây này có vẻ như đã đạt hiệu quả mỹ mãn, khi việc al-Safa thất thủ chỉ còn tính bằng ngày.

Giành lại al-Safa, Syria có thêm thế và lực

al-Safa từ trước tới nay vốn là cứ điểm của IS ở khu vực sa mạc Đông Nam Syria. Lực lượng IS cố thủ tại đây phần lớn từ các túi ở ngoại vi Damascus chuyển về. Trong quá khứ, cả Nga và Syria đều từng nhận đòn đau từ IS ở khu vực này.

Trong năm 2016, Palmyra một lần nữa thất thủ, đường cao tốc nối với Deir ez zor bị cắt với các cứ điểm quan trọng như sân bay T4 chính là do lực lượng IS ẩn nấp trong sa mạc phía Đông Nam Syria và al-Safa thực hiện.

Sân bay T4.

Việc giải quyết cái “nồi hầm” al-Safa là cần thiết để giải phóng lực lượng chính phủ dành để vây hãm.

Sau khi al-Safa được giải quyết, các vùng chiến ở bờ Tây sông Euphrates cơ bản được giải quyết, các tuyến đường huyết mạch vượt sa mạc tới Deir ez zor được an toàn để Syria tập trung thế và lực cho các trận chiến tiếp theo có thể là ở Idlib hoặc bờ Đông sông Euphrates.

Mặt khác, việc IS ở al-Safa bị tiêu diệt sẽ buộc tàn dư của tổ chức này chạy sang bờ Đông Euphrates để đối mặt với SDF vốn được Mỹ hậu thuẫn. SDF với sự hậu thuẫn của Mỹ và liên quân từ trước tới nay từng tuyên bố mở chiến dịch tiêu diệt IS tại thị trấn Hajin, nhưng đều thất bại.

Ngoài ra, việc Syria tiêu diệt hoàn toàn IS tại bờ Tây sông Euphrates cũng gây sức ép tới tính chính danh của lực lượng Mỹ và đồng minh đang đồn trú trái phép tại al-Tanf với lý do tiêu diệt IS.

Khi IS dần dần bị quét sạch của khỏi Syria, Mỹ và đồng minh sẽ có có cớ gì để ở lại và vạch rõ tính hai mặt của lực lượng đồng minh tại đây.

Gần đây, đã xuất hiện thông tin về việc SDF ngăn cản người tỵ nạn ở khu vực al-Tanf trở về các khu vực đã được Quân đội Syria giải phóng, cũng như ngăn cản các đoàn cứu trợ tiếp cận người tỵ nạn.

Nếu không còn IS, SDF kể cả được Mỹ hẫu thuẫn cũng khó có thể tồn tại trước Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, Iraq và Syria.

Rõ ràng khi nhắm vào al-Safa, Damascus và đồng minh đã có những tính toán rõ ràng. Thay vì “con nhím” Idlib, hiệu quả từ việc quét sạch cái túi al-Safa cũng không hề thua kém. Trên hết là nước cờ bất ngờ của Syria và đồng minh có thể đã khiến Mỹ và đồng minh bất ngờ, trở tay không kịp.

Theo Ngọc Huy/ Thời đại