Tình báo Mỹ nói Trung Quốc đang phát triển máy bay ném bo.m tà.ng hì.nh chi.ến thuật tầm trung và tầm xa. Thực hư ra sao và hiện này tiến trình này đã diễn ra tới đâu?

Hồi tháng 1/208, trong một báo cáo của Tình báo quân sự Mỹ (DIA) về sức mạnh quân sự Trung Quốc chỉ có hai dòng nhưng gây ra sự chú ý lớn trong giới quân sự và những người quan tâm trên internet: “Không quân Trung Quốc đang phát triển các máy bay ném bo.m tà.ng hì.nh tầm trung và tầm xa, có thể đi vào hoạt động từ năm 2025”.

Cần nhấn mạnh rằng báo cáo nói “một số máy bay” chứ không chỉ một loại. Và đó là những máy bay ném bo.m chi.ến thuật, có nghĩa được trang bị các radar mảng pha chủ động độ phân giải cao, bo.m chính xác và tê.n lử.a không đối không tầm xa.

Trong vài năm trở lại đây, Trung Quốc đang phát triển thứ có vẻ là một máy bay ném bo.m chi.ến lược tầm xa cận âm có tên H-20 và việc này ngày càng rõ ràng, đặc biệt trong năm 2018, khi chính phủ Trung Quốc rập rạp rằng sẽ ra mắt máy bay này trong năm 2019.

Loại máy bay này, bề ngoài trông khá giống máy bay ném bo.m tà.ng hì.nh B-2 của Mỹ và chức năng cũng tương tự.

H-20

Tuy nhiên, các máy bay ném bo.m chi.ến thuật tà.ng hì.nh là điều mới mẻ, ít nhất là với Trung Quốc.

Chuyên gia Sebastian Roblin viết trên National Interest tin rằng một trong các máy bay mà tình báo quân sự Mỹ đề cập là JH-XX, một tiêm kích-bo.m tà.ng hì.nh do Tập đoàn hàng không Thẩm Dương đề xuất ý tưởng.

Tập đoàn này được biết đến từ lâu là nhà sản xuất các tiêm kích, bao gồm các các biến thể hàng nhái họ Su-27 của Nga, hay như dòng tiêm kích tà.ng hì.nh J-31 hoặc được xuất khẩu hoặc phục vụ trên tàu sân bay của Trung Quốc.

Những hình ảnh đầu tiên của chiếc JH-XX bản concept (ý tưởng) bị/được rò rỉ tại một hội nghị năm 2013.

Rồi đến tháng 5/2018, tạp chí Kiến thức hàng không uy tín của Trung Quốc đưa lên trang bìa một máy bay tà.ng hì.nh có kiểu dáng rất tương lai dài khoảng 30m, hai động cơ turbin cánh quạt đặt trên lưng máy bay, khoang chứa bo.m lớn ở bụng và hai bên hông là nơi chứa các tê.n lử.a không đối không tầm xa.

Hình ảnh JH-XX trên tạp chí Trung Quốc

Chưa rõ vì sao tình báo quân sự Mỹ tin rằng JH-XX đang được phát triển. Tác giả Rick Joe của tạp chí Diplomat, từng viết nhiều về JH-XX trước khi tình báo Mỹ có báo cáo về nó, bày tỏ sự hoài nghi trên Twitter:

“Về chuyện DIA báo cáo “xác nhận” một máy bay ném bo.m tà.ng hì.nh tầm trung của quân đội Trung Quốc, thông tin này chưa có gì thay đổi kể từ năm ngoái khi tôi viết về chủ đề này: “Với mức độ thông tin đầy đủ nhất, JH-XX chưa có vẻ gì là đang được phát triển”.

“Nay, có lẽ báo cáo của DIA dựa trên các thông tin tình báo bí mật mà công chúng không được biết tới, nhưng xét về chất lượng thông tin ở phần khác của báo cáo, tôi nghi ngờ thông tin này (dự án JH-XX)”, ông Joe viết. “Có nhiều khả năng là họ dựa vào một số nguồn tin công khai về JH-XX và viết báo cáo với một chút ghen tị thái quá”.

Cho đến nay, quân đội Mỹ, đi đầu trong công nghệ máy bay tà.ng hìn.h, mới chỉ có máy bay tiêm kích tà.ng hì.nh gồm F-22 và F-35, các máy bay ném bo.m tà.ng hì.nh chi.ến lược.

Chiếc F-117 (đã ngừng hoạt động) thì chỉ là một phiên bản lai giữa máy bay chi.ến đ.ấu (mang ký hiệu F) và máy bay ném b.om (mang ký hiệu B). Họ chưa từng có máy bay ném bo.m chi.ến thuật tà.ng hì.nh.

Do vậy, có lẽ cần thêm thời gian và sự kiên nhẫn để chờ đợi và xác định rằng JH-XX đang được phát triển hay chỉ dừng lại ở ý tưởng.