Những ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ (monkeypox) ở Canada bị nghi là bắt nguồn từ một tiệm xông hơi địa phương ở Montreal, theo phát biểu của các bác sĩ với đài Global News.

Hai ca đầu tiên được giới chức y tế Quebec báo cáo ngày 19/5/2022.

Bác sĩ đa khoa Robert Pilarski ở Montreal, người đã điều trị cho một trong những bệnh nhân hồi tuần trước, nói rằng người này có thể đã nhiễm virus từ một tiệm xông hơi mà gần đây người này đã ghé tới.

“Anh ta thực sự nhiễm nó từ G.I. Joe. Nên đó là nơi bị nghi là tâm điểm của dịch bệnh,” bác sĩ Pilarski nói với đài Global News.

Một bác sĩ khác, người muốn giấu tên, cũng cho rằng nguồn gốc đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ ở Montreal là tiệm xông hơi Sauna G.I. Joe.

Giới chức chính phủ tới nay vẫn tránh xác nhận nguồn gốc bệnh đậu mùa khỉ ở Canada do các quan ngại về quyền riêng tư và sự kỳ thị.

“Giống như với COVID-19, chúng tôi không bao giờ công khai xác nhận các ổ dịch vì cả quyền riêng tư lẫn danh tánh,” Jean Nicolas Aubé, phát ngôn viên của sở y tế Montreal, nói.

“Xin an tâm là rằng chính quyền luôn can thiệp trực tiếp với các cơ sở kinh doanh hoặc nơi xảy ra bùng phát dịch hoặc những nơi chúng tôi có thể phát hiện trong quá trình điều tra,” Aubé nói thêm.

Mặc dù đài Global News nhiều lần đề nghị bình luận, tiệm xông hơi G.I. Joe chưa phúc đáp tính tới thời điểm đài đưa tin.

Các ca bệnh đậu mùa khỉ gần đây trên thế giới đã khiến giới nghiên cứu cố gắng tìm hiểu cách thức virus này lan sang những nước vốn thường không có bệnh này.

Bệnh đậu mùa trên khỉ, một bệnh truyền nhiễm từ động vật hiếm gặp, thường có ở một số vùng của châu Phi, nơi nó là bệnh đặc hữu.

Đợt bùng phát ban đầu là một cụm nhỏ các ca bệnh này ở Quebec hiện đang được giới chức y tế tỉnh bang gọi là “đợt bùng phát virus nghiêm trọng”.

Tính tới ngày 26/5, 25 ca bệnh đã được xác nhận tại Quebec và khoảng 20 tới 30 ca nghi nhiễm đang được điều tra.

Đa số các ca bệnh được xác nhận tại tỉnh bang là nam giới từ 20 tới 30 tuổi, có quan hệ tình dục với nam giới khác. Đã có một ca bệnh ở một người dưới 18 tuổi.

Đậu mùa khỉ không được coi là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhưng virus gây bệnh này có thể tồn tại trên các bề mặt như khăn trải giường, chăn mền, và truyền bệnh thông qua tiếp xúc gần kéo dài.

“Không phải hoạt động tình dục khiến lây truyền bệnh. Sự tiếp xúc giữa da với da khiến lây truyền bệnh, theo những gì chúng ta biết hiện nay,” Tiến sĩ Michael Libman, một chuyên gia về bệnh nhiệt đới và giáo sư y khoa và bệnh truyền nhiễm tại Đại học McGill, nói.

(Ảnh minh họa: CDC)
Virus đậu mùa khỉ, được hiển thị ở đây trong ảnh hiển vi điện tử tô màu, thường lây lan khi tiếp xúc da với da hoặc các giọt đường hô hấp. (Ảnh: CDC/Cynthia S. Goldsmith/Science Source)
Trái: Lòng bàn tay của một bệnh nhân bị tổn thương da do bệnh đậu mùa khỉ. (Ảnh: Reuters). Phải: Ảnh chụp năm 1997 này do CDC cung cấp trong cuộc điều tra về một đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ, diễn ra ở Cộng hòa Dân chủ Congo, trước đây là Zaire, và mô tả mặt lưng bàn tay của một
Virus đậu mùa khỉ, được hiển thị ở đây trong ảnh hiển vi điện tử tô màu, thường lây lan khi tiếp xúc da với da hoặc các giọt đường hô hấp. (Ảnh: CDC/Cynthia S. Goldsmith/Science Source)

Virus đậu mùa khỉ, được hiển thị ở đây trong ảnh hiển vi điện tử tô màu, thường lây lan khi tiếp xúc da với da hoặc các giọt đường hô hấp. (Ảnh: CDC/Cynthia S. Goldsmith/Science Source)
Kỳ thị và sự minh bạch
Những ca bệnh đậu mùa khỉ bắt đầu xuất hiện ở Châu Âu hồi đầu tháng 5.

Sở y tế Montreal cho biết họ đã thông báo cho các bác sĩ khoảng một tuần trước khi những ca đầu tiên được xác nhận. Sở y tế cũng liên hệ với “các thành phần địa phương” và tư vấn về các thủ tục vệ sinh tay và làm sạch môi trường, theo phát ngôn viên Aubé.

Theo các bài đăng trên mạng xã hội, tiệm xông hơi Sauna G.I. Joe tổ chức một bữa tiệc tình dục vào ngày 19/5, cùng ngày Canada xác nhận những ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên.

Trong cuộc họp báo hôm 26/5, giới chức y tế công cộng Quebec nói họ không nghĩ rằng cần phải nêu tên các địa điểm vì lo ngại “kỳ thị”, đồng thời nói rằng hiện các biện pháp đã được áp dụng.

“Kẻ thù là virus, chứ không phải là người mắc bệnh,” Bác sĩ Luc Boileau, quyền giám đốc y tế công cộng Quebec, nói.

Tuy nhiên, giới chuyên gia nhấn mạnh rằng cần có sự minh bạch cao hơn và việc không công bố một số thông tin y tế công cộng then chốt có thể là điều đáng ngại.

David Brennan, giám đốc nghiên cứu về sức khoẻ của đàn ông đồng tính và lưỡng tính tại Mạng lưới Điều trị HIV Ontario (OHTN), cho rằng việc che giấu thông tin có thể gây tác động tiêu cực tới cộng đồng.

Brennan nói rằng việc che giấu thông tin có thể bị diễn giải là “đàn ông quan hệ tình dục với đàn ông là xấu”.

Nolan Hill, chuyên gia về sức khỏe của người đồng tính nam tại Trung tâm Tính dục ở Calgary, Alberta, nói rằng cần phải có một sự thay đổi văn hóa và cách tiếp cận giảm thiểu tác hại như đã áp dụng trước đây với các bệnh lây truyền qua đường tình dục, chẳng hạn như HIV/AIDS.

Ngoài Quebec, chỉ một nơi khác ghi nhận ca mắc đậu mùa khỉ là Toronto.

Hôm 21/5, Sở Y tế Toronto nêu tên hai địa điểm liên quan tới những ca có thể đã nhiễm bệnh: hội quán Axis Club và quán bar Woody’s.

Giới chức y tế liên bang hiện đang soạn hướng dẫn về xác định ca nhiễm, truy vết tiếp xúc, cách ly cũng như các biện pháp phòng chống bệnh này.

Cơ quan Y tế Công cộng Canada (PHAC) cho biết hướng dẫn cập nhật này sẽ được công bố trong vài ngày tới.

Hôm 26/5, Howard Njoo, phó giám đốc y tế công cộng Canada, nói rằng chưa cần phải tiêm chủng đại trà, nhưng người dân có thể tránh nhiễm bệnh bằng các giữ khoảng cách, đeo khẩu trang và vệ sinh tay.