Tôi đã định cư Mỹ hơn 20 năm. Với khoảng thời gian như vậy, tôi muốn viết vài dòng chia sẻ cho các bạn dựa vào kinh nghiệm của bản thân tôi. Tôi viết có chữ đôi khi bị sai chính tả thì mong các bạn thông cảm cho. Điều mà tôi muốn chia sẻ là về những sự thật về những người việt Kiều bên Mỹ về cuộc sống, cuộc việc hay gia đình, lối sống…

Có câu này mà tôi thấy rất đúng. Ỡ Mỹ, người ta đi làm rất hăng say để trả tiền nhà, bảo hiểm, ăn uống và các thứ sinh hoạt khác. Nhiều người khác thì dành hầu hết thời gian rãnh cũng chỉ để làm việc kiếm thêm tiền. Vì có nhiều cơ sở mở cửa 24 giờ mỗi ngày, ví dụ như chợ Walmart, McDonald, etc. Đa số người Việt Nam đều mua cho mình một căn nhà bằng cách trả góp. Có nghĩa là mình có thể trả trước từ 3% cho đến 99%, sau đó hàng tháng mình trả cho ngân hàng, cho đến 15 hay 30 năm. Những khoản phí cho tiền ăn uống và bảo hiểm thì không là bao. Hơn nữa, tôi cũng nói thêm, nếu bạn nào có ý định định cư tại Mỹ thì khi qua đây bạn nên mua bảo hiểm vì tiền nhà thương bên đây rất đắt đỏ.

Giáo Dục và Đại Học

Ở Mỹ thì học sinh được miễn giảm hoàn toàn tiền học phí từ năm học mẫu giáo đến năm lớp 12 (Con những gia đình đầu tư theo diện EB5 cũng được quyền lợi này). Học sinh chỉ tốn chi phí cho các khoản ăn uống hằng ngày, trường hợp học sinh nghèo thì nhà trường sẽ miễn phí luôn tiền ăn uống, còn ngoài ra thì không còn tốn thêm bất cứ khoản phí nào. Cũng có nhiều cha mẹ tự đưa con cái đi học. Hoặc có thể đi xe bus, xe bus sẽ lại 1 khu tập trung rất gần nhà của mỗi học sinh và chở đến trường và đưa về ngay chỗ cũ. Vài tháng thì trường sẽ cho học sinh đi tìm thực tế (field trip) để quan sát những gì mà chúng đã học trong trường 1 cách thực tế và trung thực nhất, ví dụ như đi tham quan viện bảo tàng, tòa bạch ốc, các nông trại, etc. Học sinh kém môn nào thì sẽ được giáo viên kèm thêm môn đó. Ngoài ra, bên Mỹ không có dạy thêm như ở Việt Nam.

Và khi lên đến bậc đại học, nếu không có tiền trang trải việc học thì học sinh có thể vay của chính phủ với lãi suất rất thấp. Và khi học xong thì có thể đi làm và trả sau.

Công Việc Làm Và Thu Nhập

Tùy thuộc và những tiểu bang khác nhau mà lương của bạn kiếm được cũng sẽ khác nhau. Nơi có mức sống thấp thì đồng tiền kiếm ra ít. Thống kê cho thấy 3 tiểu bang có người Việt Kiều định cư nhiều nhất là California, Washington và Texas. Có nghĩa là nếu bạn định cư Mỹ hay rõ hơn là có ý định sinh sống ở bang Cali thì dù công việc thấp thế nào đi chăng nữa,thì công ty cũng phải trả cho bạn $8.00 đô la mỗi giờ làm việc. Vì đây là mức lương tối thiểu do chính phủ đã quy định. Và mỗi năm chính phủ sẽ tăng mức lương cho phù hợp với sự thay đổi chi phí mỗi năm.

Và một sinh viên khi ra trường thì cũng tùy vào khả năng của ngừoi đó mà có thể có mức lương khác nhau. Trung bình vào năm 2012, mức lương của kế toán khoãng $40,000 1 năm($3,500 mỗi tháng) va lập trình viên là khoãng $50,000 1 năm ($4,200 mổi tháng). Mổi năm, nhân viên dược tăng khoãng 2 đến 10%.

Chi tiêu cuộc sống (cost of living)

Ở Mỹ thì giá cả rất đắt đỏ, một tô phở lớn tốn khoảng $8.00, mỗi bữa ăn trong tiệm đồ ăn nhanh (McDonald, Bugerking, etc) tốn khoảng $5 (60 ngàn đồng). Nếu thuê nhà để sống thì mỗi tháng phải trả khoảng từ $750 đến $2,000 (1 triệu 600 ngàn đến 4 triệu 200 ngàn đồng) tùy thuộc vào loại nhà nào. Nhà Vila thì mắc hơn nhà Townhouse hay căn hộ chung cư. Nhà kiểu Vila thì có 3 hay 4 phòng và 2 hay 3 phòng, vừa đủ cho một gia đình có 2 hay 3 con. Có nhiều người độc thân thì họ thuê phòng để tiết kiệm, mỗi tháng chỉ trả khoảng $400 (8 triệu 400 ngàn đồng).

Ví dụ như một người đi cắt cỏ mướn, mỗi ngày chủ trả 2 triệu, nếu làm 30 ngày trong tháng thì kiếm được 60 triệu đồng VN. Với khoảng tiền này thì người đó phải chi ra rất nhiều khoản phí tiền ăn, tiền nhà, bảo hiểm, và các thứ khác. Theo tôi nghĩ thì trung bình, mỗi tháng, một người phải trả 50% số lương của mình cho mọi thứ tiêu xài. Ví dụ như anh làm cắt cỏ này dư khoảng 30 triệu mỗi tháng. Có nghỉa là anh ta chi tiêu 30 triệu mổi tháng. Cho nên khi định cư ở Mỹ hay sống ở đây người ta rất sợ thất nghiệp vì chi tiêu quá nhiều. Người VN chúng ta có một điễm hay là biết dành dụm và tiết kiệm, đề phòng nhừng lúc thất nghiệp.

Đây là giá cả ở California. Có một số tiểu bang Mỹ giá cả rất rẻ, khoảng chừng phân nữa hay 1/3 chi tiêu tại Cali thôi, như Georgia, Texas, Florida, etc.

Cuộc sống và sinh hoạt

Bên Mỹ thì sẽ là cơ hội tốt cho những ai có nghị lực có ước mơ hoài bão muốn vươn lên trong cuộc sống. Ở đây người ta cạnh tranh rất công bằng, bạn có tài ở lĩnh vực nào thì sẽ đều có cơ hội phát triển bản thân hoặc được đề cử.

Khi đi xin việc làm, bạn có thể lên các website hay đọc trong báo tìm việc làm. Các công việc chân tay như làm cu li thì bạn cũng cần điền đơn và nộp cho người quản lý, nếu đơn của bạn làm cho người kiểm duyệt thích thú vì hội đủ điều kiện, thì họ sẻ gọi cho bạn để đi phỏng vấn. Nếu người ta không gọi cho bạn, thì bạn cũng có thể gọi cho họ và hỏi xem. Nhưng bạn không cần phải đến nơi đó để gặp người quản lý, vì có thể họ sẽ không tiếp bạn đâu.

Còn đối với những gia đình có con nhỏ thì họ gửi nhà trẻ hoặc thuê người về trông coi con của họ. Đến tối khi họ đi làm về thì họ đón con. Nhưng có ít người muốn làm công việc này vì lương không cao, hoặc chỉ những người yêu thích con nít thì họ mới làm. Và đây không phải là Osin phải làm việc nhà, nấu ăn, dọn dẹp, mà người giữ trẻ chỉ giữ con cái và cho con cái của quí vị ăn uống thôi. Trường hợp có một số người tốt thì họ có thể nấu ăn giúp bạn luôn

Hơn nữa, bên Mỹ thì bạn tuyệt đối không được BẠO LỰC trong gia đình hay ngoài xã hội. Nếu bạn đánh chồng, đánh vợ, hay đánh con cái của bạn, thì cảnh sát sẽ bắt bạn. Cho dù bạn đi làm hay đang ở trong gia đình thì đều không được sử dụng bạo lực. Phong tục người Vietnam chúng ta hay đánh con cái để dạy cho chúng, nhưng khi bạn định cư ở Mỹ này thì họ không cho phép làm như thế.

Không dùng bạo lực, đặc biệt là với trẻ em

Cuộc sống bên Mỹ nói chung thì người ta rất bình đẳng. Họ không phân biệt giàu nghèo giống Việt nam. Nhưng nói thật với các bạn bên này cuộc sống rất cơ cực, bạn phải làm việc rất vất vả. Nếu có ý định định cư Mỹ thì bạn hãy suy nghĩ thật kĩ nhé. Hơn nữa, có một điều nữa là rất khó quí vị có thể nhận biết ai giàu và ai nghèo vì mọi người đều ăn mặt bảnh toản và lái xe hơi láng bóng. Làn da thì ai cũng trắng trẻo và sạch sẽ vì họ sống trong thời tiết lạnh và trong nhà thì luôn có máy điều hòa.