Covid-19 đang trở thành đại dịch. Tổ chức Y tế thế giới coi Châu Âu hiện nay như một tâm dịch mới với số ca mắc ở các quốc gia này liên tục tăng.

Theo TS-BS Tạ Anh Tuấn, Bệnh viện Nhi Trung ương, hiện nay dịch Covid-19 đang lan rộng ra các quốc gia, đặc biệt Châu Âu và Hoa Kỳ. Nhiều người Việt Nam băn khoăn có nên ở lại hay về, bác sĩ Tuấn đã biên tập lại các thông tin làm thế nào để an toàn mùa dịch giúp nhiều phụ huynh, du học sinh yên tâm chọn cho mình kịch bản tốt nhất.

Thứ nhất: Nếu ở lại
1. Thường xuyên cập nhật tin tức về dịch ở nước sở tại và thực hiện theo các biện pháp khuyến cáo phòng chống dịch của nước sở tại.

2. Chuẩn bị tâm lý có thể phải ở trong phòng/ký túc xá rất lâu, thông thường 3 tháng cho một vụ dịch, bên cạnh đó chuẩn bị sách truyện, nhạc ưa thích để giúp giảm hoặc không bị stress.

3. Chuẩn bị các phương tiện cá nhân và cách sử dụng như: Chuẩn bị khẩu trang và đeo đúng cách, xà phòng rửa tay và rửa tay thường xuyên, khăn giấy ướt có cồn, giấy vệ sinh, nhớ thay quần áo khi buộc phải ra ngoài, ăn uống đủ dinh dưỡng, ăn chín uống sôi, tránh rượu bia, dọn rửa nhà thường xuyên, lau sạch tất cả bao bì thức ăn khi mua về, sấy hoặc phơi nắng chúng, tập thể dục đều đặn.

4. Chuẩn bị những thứ cần dùng trong khoảng 1-2 tuần để hạn chế đi siêu thị, không nên tích trữ quá nhiều như: Mì tôm, mua các loại hạt đỗ để ủ làm giá và các loại rau mầm; các loại củ quả để được lâu như: bí xanh, bí đỏ khoai tây…; một số rau muối để được lâu như: kim chi, dưa chuột muối, măng chua, măng khô…

5. Chuẩn bị một số thuốc thiết yếu: thuốc hạ sốt, cảm cúm, vitamin D, bông băng cồn 70 độ, nước sát khuẩn tay khô (để dùng khi ra ngoài), nước muối sinh lý, vitamin C, thuốc chống dị ứng, tiêu chảy (dung dịch ozerol phải pha đúng theo hướng dẫn, không san sẻ khi pha vì gây nguy hiểm).

Nên chuẩn bị muối và đường (giúp pha dung dịch bù dịch đường khi sốt cao, ỉa chảy). Cách như sau: Pha một muỗng cà phê muối ăn (gạt ngang) và tám muỗng cà phê đường cát (gạt ngang) vào một lít nước đun sôi để nguội. Muối có thể dùng để sát khuẩn hoặc có thể dùng để ngâm rửa rau quả sống. Mua thêm ít bông, băng gòn, gạc.

6. Ưu tiên mua sắm online để hạn chế tiếp xúc gây lây nhiễm, nhớ lau chùi gói đồ bằng nước sát khuẩn và vệ sinh tay sau khi nhận mở đồ.

7. Nếu đi siêu thị nhớ đeo khẩu trang, không bắt tay, có thể sử dụng các phương pháp chạm khuỷu…cố gắng duy trì khoảng cách ít nhất 1m khi tiếp xúc với người khác, nhớ dùng khuỷu tay che miệng khi ho, hắt hơi, tốt nhất dùng khăn giấy mang theo để sử dụng. Bỏ khẩu trang, khăn giấy sau khi sử dụng vào thùng rác.

8. Để tránh buồn chán và stress: Tìm cách để bận rộn trong thời gian 3 tháng, tìm việc để làm như vẽ tranh, làm thơ, viết truyện, sáng tác nhạc, học một ngoại ngữ mới… Thường xuyên trò chuyện với bạn bè, người thân đặc biệt khi cảm thấy stress và có 3-5 người ở nước sở tại, số điện thoại bảo hộ công dân của Việt Nam hoặc đại sứ quán để nhờ giúp đỡ khi cần.

Thứ hai: Chuẩn bị về và về
1. Tìm hiểu tin tức về tình hình dịch tại các sân bay sẽ đi qua.

2. Chuẩn bị hành trang:

– Phương tiện phòng hộ cá nhân: Nước rửa tay khô chai tối đa 100 ml 1 chai/ 5 giờ bay (chú ý đọc kỹ các quy định của hãng hàng không về các dung dịch được mang lên máy bay). Xà phòng rửa tay hoặc xà phòng tắm 1 chai nhỏ phòng khi trên máy bay hết. Khăn giấy khô 1 gói/5 giờ bay, khăn giấy ướt.

Khẩu trang y tế 2 cái, khẩu trang giấy hoặc vải 4 cái/5 giờ bay. Dây cột tóc và nón trùm đầu 1 bộ/5 giờ bay. Khăn quàng cổ 1 chiếc/5 giờ bay. Quần áo mặc ngoài 1 bộ/5 giờ bay. Kính mắt to giúp bảo vệ mặt. Túi nylon nhỏ 3-5 cái. Túi nylon lớn. Khăn choàng hoặc giấy tạp chí cũ 1 cái/5 giờ bay, 1 cái/1 transit.

Bình đựng nước, ba lô có 2- 3 ngăn: đồ dùng cá nhân và thuốc, ngăn đồ sạch, ngăn đồ bẩn.

Số ca mắc tại tâm dịch Trung Quốc đã giảm nhiều chỉ còn lại ở các nước châu Âu, Mỹ. Đặc biệt tại Italia số ca mắc tăng rất nhanh. Hiện tại quốc gia này có 17.660 người mắc và 1.266 trường hợp tử vong.

Iran có 11.364 ca mắc, 514 người tử vong. Hàn Quốc có 7.979 ca mắc và 67 người tử vong. Tây Ban Nha có 4.209 ca mắc, 120 người tử vong. Pháp có 3.661 ca mắc, 79 người tử vong. Đức có 3.116 ca mắc, 6 người tử vong. Mỹ có 1.832 ca mắc, 41 người tử vong.

Trong một cuộc họp báo tại Geneva, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh số ca tử vong vì Covid-19 hiện đã vượt quá 5.000 người và “đây là một cột mốc bi thảm”.

Thuốc cần thiết: Hạ sốt, nước muối sinh lý súc miệng, khăn ướt có tẩm cồn dùng sát khuẩn tay, chỗ ngồi, bàn ăn trên máy bay.

3. Tránh nguy cơ lây nhiễm khi đi máy bay.
Đối với phòng hộ cá nhân:

Tuyệt đối không tiếp xúc trực tiếp các bề mặt, luôn tiếp xúc gián tiếp qua khăn giấy dùng 1 lần rồi bỏ.

Rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch rửa tay: trước khi đeo khẩu trang, sau khi tháo khẩu trang, sau khi tiếp xúc với khẩu trang, sau khi chạm vào các vật dụng trên máy bay, sau khi chạm người khác, trước khi ăn, sau khi ăn, trước khi tiếp xúc cơ thể như cột tóc, thay quần áo, cởi quần áo trong nhà vệ sinh, sau khi chạm vào vật dụng cá nhân như balo, laptop, điện thoại, máy tính bảng…, sau khi đi vệ sinh…

Khẩu trang đã cởi ra thì không tái sử dụng. Bỏ khẩu trang đã dùng vào túi nylon nhỏ để sau đó vứt rác.

Tóc luôn cột gọn gàng và che kín bằng nón trùm đầu. Thay nón trùm đầu mỗi 5 giờ.

Quần áo mặc 2 bộ. Bộ ngoài che kín bộ trong. Thay bộ ngoài 5 giờ/lần. Cách thay theo kiểu cuộn từ trên xuống, từ trong ra, hạn chế tiếp xúc mặt ngoài của quần áo. Quần áo mặc ngoài nếu không thể thay tại chỗ ngồi thì thay trong nhà vệ sinh. Thay xong bỏ vô bao nylon cột lại giặt khi hạ cánh. Nhớ rửa tay sau khi cởi quần áo cũ trước khi mặc quần áo mới.

Mang theo chai đựng nước tránh uống chung ly trên máy bay và cố gắng uống nhiều nước có thể vì đi máy bay di chuyển dễ bị mất nước.

Khi ăn thì ăn thức ăn nóng không ăn đồ nguội, dùng khăn giấy mang theo không dùng khăn giấy trên máy bay. Lau sạch bàn ăn trước và sau khi ăn bằng khăn giấy ướt. Lót giấy báo trước khi ngồi vào ghế máy bay hoặc ghế transit, xong rồi cuộn vứt đi, cuộn mặt ngoài (mặt tiếp xúc với ghế) vào trong. Rửa tay ngay sau đó. Nếu ngại dùng giấy báo thì dùng áo thun hoặc khăn choàng dùng xong bỏ bịch nylon cột lại bỏ vào balo ngăn đồ dơ.

Thường xuyên lau mặt bằng khăn giấy ướt hoặc cồn 70 độ, lau mắt kính trước khi đeo lại vào mặt. Súc họng bằng nước muối tối thiểu trong 30 giây sau ăn, trước và sau ngủ.

Hạn chế mua đồ ăn, đồ lưu niệm, trao đổi tiền… tiền nhận lại từ các cửa hàng phải khử khuẩn bằng cồn hoặc nước rửa tay và để khô tự nhiên. Thẻ ATM cũng vậy.

Passport và các loại giấy tờ: bỏ vào túi zip và để ngăn đồ dơ, xử lý sau khi hạ cánh. Rửa tay sau khi cầm nắm các loại giấy tờ passport.

Sử dụng nhà vệ sinh: hạn chế sử dụng nhà vệ sinh, nếu dùng nhớ xịt sát khuẩn bồn cầu và chờ khô trước khi ngồi xuống bồn cầu. Xịt sát khuẩn sau khi đi xong để tránh lây bệnh cho người sau nếu bạn lỡ nhiễm bệnh.

Transit: tránh di chuyển nhiều khi transit, tốt nhất là ngồi gần cổng kế tiếp. Trong quá trình transit cũng như ở trên máy bay tuyệt đối tránh nói chuyện để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm hoặc phát tán virus. Luôn áp dụng phòng hộ cá nhân như trên máy bay.

Thứ ba: Nếu bị cách ly
Cần tuân thủ các quy định và hợp tác với cơ sở cách ly và qui định của nước sở tại. Nếu bạn bị cách ly ở Việt Nam thì bạn yên tâm hơn, vì cách ly ở Việt Nam khá tốt, bạn nên đặt thức ăn ở ngoài vào nếu được phép và để quỹ tiền ăn lại cho chương trình chống dịch, vì chắc chắn bạn sẽ rất nhớ món ăn quê hương.

Tranh thủ kết bạn, lên chương trình làm việc, nghỉ ngơi. Sống chậm lại để nhìn lại và cảm nhận về bản thân. Khi bạn cảm thấy là gánh nặng cho đất nước: Sẽ không là gánh nặng nếu bạn cố gắng phòng hộ tốt và không để bị nhiễm, còn nếu nhiễm thì bạn nên hiểu rằng bạn cũng đã cố hết sức nhưng không thành công.

Theo TS. Tạ Anh Tuấn – Báo Dân Sinh