Mất vị trí độc tôn, chuyên gia khẳng định giấc mơ Mỹ đã thua Giấc mơ Canada
Tạp chí Maclean’s đã phân tích vấn đề này từ nhiều góc độ, nó có thể khiến mọi người thấy phấn khích và muốn đến Canada thử vận may.
Nhiều người xem Canada là “đường vòng” để sang Hoa Kỳ, số khác thì cho rằng đến “xứ sở lá phông” để thực hiện “giấc mơ Mỹ” khi 2 quốc gia này có nhiều nét tương đồng về văn hóa và môi trướng sống.
Giấc mơ Mỹ
Từ thời lập quốc, cư dân khắp nơi đến đây đã ấp ủ nhiều hoài bão và Mỹ trở thành nơi lý tưởng về cơ hội đổi đời. Thomas Jefferson từng viết rằng, “Mọi người đều có quyền sống, tự do và theo đuổi hạnh phúc”, nghĩa là mỗi người đều có cơ hội và có thể thực hiện nó tại nước Mỹ này. Đây là lý tưởng hấp dẫn và có sức mạnh nhất trong lịch sử di dân hiện đại, đã khích lệ hàng triệu người đến Mỹ với mưu cầu một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Để đạt được giấc mơ Mỹ đòi hỏi tự do chính trị và kinh tế, cũng như các qui tắc của pháp luật và quyền sở hữu tư nhân. Không có chúng, các cá nhân không thể tự đưa ra lựa chọn cho phép họ đạt được thành công, họ cũng không thể tin tưởng rằng thành tích của họ sẽ không bị lấy đi từ những kẻ chuyên quyền.
Giấc mơ Mỹ hứa hẹn sự tự do và bình đẳng. Nó mang đến sự tự do để đưa ra cả những quyết định lớn và nhỏ ảnh hưởng đến cuộc sống của một người, tự do khao khát những điều lớn hơn và tốt đẹp hơn và khả năng đạt được chúng, tự do tích lũy của cải, cơ hội để có một cuộc sống xứng đáng và tự do sống với giá trị của bản thân ngay cả khi những giá trị đó không được hiểu thấu hay chấp nhận rộng rãi.
Giấc mơ Canada
Nhưng hiện nay có nhiều nước đang vượt qua Mỹ, nổi bật là quốc gia láng giềng phương Bắc. Về các phương diện như tự do và theo đuổi hạnh phúc, Canada tuyệt đối không thua kém Mỹ.
Tuổi thọ trung bình của người Canada hiện nay hơn người Mỹ 2,5 năm, khả năng bị ngồi tù thấp hơn 6 lần. Diễn đàn Kinh tế thế giới xếp hạng Canada là nước hạnh phúc thứ 6 trên thế giới, còn người Mỹ kém xa, chỉ đứng thứ 13 trên thế giới.
Hiện nay, các phương diện mà một thời từng là “giấc mơ Mỹ” rất dễ tìm thấy tại Canada. Tại Mỹ, có 46% dân số có trình độ Đại học, còn Canada là 59%. Sau khi tốt nghiệp, người Canada dễ dàng kiếm được công việc hơn gấp 4 lần người Mỹ.
Giấc mơ Mỹ hay Giấc mơ Canada đây?
Tại Canada, không khó để mua được nhà với hàng rào tường trắng bao quanh, tỉ lệ nhà gia tăng cao hơn Mỹ 5%. Người Canada có thời gian thụ hưởng cuộc sống nhiều hơn, vì thời gian làm việc hàng năm của người Canada ít hơn người Mỹ 80 tiếng, thời gian nghỉ phép nhiều hơn 3 ngày.
So với Canada, thậm chí Mỹ còn không xứng là “mảnh đất tự do”. Theo chỉ số tự do của Viện Nghiên cứu Cato (Mỹ), chỉ số tự do của Canada đứng hàng thứ 6 trên thế giới, còn người Mỹ xếp hạng 23, sau cả Ba Lan. Theo xếp hạng của Quỹ HeritageWashington, xếp hạng tự do kinh tế của Canada và Mỹ lần lượt là 7 và 17. Về tự do ngôn luận, theo xếp hạng của Tổ chức Phóng viên Không biên giới, Canada hạng 18, Mỹ hạng 41.
Giấc mơ Mỹ hứa hẹn về môi trường cạnh tranh bình đẳng và công bằng, giúp mọi người có thể tự lực cánh sinh, nhưng về phương diện này còn thua Canada. Chỉ số Gini (đánh giá độ công bằng thu nhập) của Canada vượt trội so với Mỹ và đã duy trì 80 năm. Ở Canada, cơ hội để từ vị trí nằm trong nhóm 1/5 dân số nghèo nhất tiến vào lớp giàu có nhất cao gấp 2 lần Mỹ. Ngoài ra, độ thân mật giữa cha mẹ và con cái của người Mỹ chỉ bằng 1/2 Canada.