Từ nghệ sĩ danh tiếng đi bán phở

Mẹ ruột Bằng Kiều là nghệ sĩ Lưu Nga. Bà là một diễn viên sân khấu kiêm nghệ sĩ chèo nổi tiếng tại Hà Nội trong thập niên 60.

Sinh ra trong một gia đình không có ai theo nghệ thuật, nhưng nghệ sĩ Lưu Nga lại có bố ruột hát tài tử, chơi đàn rất hay, lại giỏi làm thơ nên từ bé bà đã được kế thừa đam mê âm nhạc, sống trong những thanh âm điệu cổ.

Trước khi đến với nghệ thuật chèo, nghệ sĩ Lưu Nga từng gặt hái nhiều thành công trên sân khấu kịch nói, đạt Huy chương vàng biểu diễn chuyên nghiệp toàn quốc. Bà sở hữu giọng nói đậm chất Hà Nội thanh lịch, hát văn, quan họ và ngâm thơ rất hay, uyển chuyển trong thanh điệu, ấm áp trong âm sắc.

Vai diễn nổi tiếng nhất của nghệ sĩ Lưu Nga là Tấm trong vở kịch Tấm Cám của tác giả Lưu Quang Thuận (bố của Lưu Quang Vũ). Lưu Quang Thuận rất hài lòng với cách làm việc cũng nhứ lối ứng diễn thông minh, đậm chất nghệ sĩ, giàu cá tính sáng tạo của Lưu Nga, thậm chí ví bà là “Cô Tấm của thế kỷ”.

Ngoài vai diễn Tấm, nghệ sĩ Lưu Nga còn nổi tiếng với vai Ngọc Hân trong Kịch thơ Ngọc Hân Công Chúa, vai Thị Kính vở chèo Quan Âm Thị Kính…

Tuy đa tài và xinh đẹp là vậy, nhưng đường đời của nghệ sĩ Lưu Nga cũng khó khăn. Bà từng có một đời chồng đầu và hai con riêng, nhưng sớm chia tay và phải từ bỏ đam mê sân khấu đi làm xí nghiệp để một tay nuôi hai con.

Sau đó, nghệ sĩ Lưu Nga làm vợ bác sĩ Bằng Bùi và sinh ra Bằng Kiều và nhiều anh em khác. Vì gia đình đông con nên nghệ sĩ Lưu Nga phải mở quán phở để bán. Bà kể:

“Bằng Kiều mới 7 tuổi đã biết nấu cơm, làm đồ ăn và phụ mẹ buôn bán rồi. Tôi tuy là nghệ sĩ nhưng nhà đông con quá, thời bao cấp mà không buôn bán thì cả nhà chết đói, nên tôi phải xoay sang bán hàng ăn.

Tôi đang từ một người diễn viên chân giày chân dép, ra tông vào phấn, lên xe xuống ngựa mà cuối cùng phải đi buôn bán. Con tôi đông quá, không làm không được, không làm thì con tôi đói rồi sinh hư. Vì thế nên tôi phải làm”.

Một tay buôn bán lo kinh tế cho cả nhà nhiều miệng ăn nhưng nghệ sĩ Lưu Nga luôn giữ cho gia đình được nề nếp, quy củ nhờ những quy tắc riêng. Thời điểm đó, đứa con nào không đi làm còn đi học thì bà nuôi nhưng đã đi làm thì phải trả tiền ăn.

Trong nhà, các con đi làm có lương mà muốn ăn phở thì phải trả tiền. Tất nhiên, bà chỉ lấy vốn chứ không lấy lãi, bán 5 nghìn thì lấy các con 3 nghìn. Tuần nào các con bà cũng về ăn và vui vẻ trả tiền. Đó là nguyên tắc để nghệ sĩ Lưu Nga giữ nề nếp gia đình.

Nghệ sĩ Lưu Nga thậm chí còn mua cho mỗi con một chiếc xe đạp để đi làm. Xe đạp ngày đó là cả một gia tài nhưng bà vẫn đầu tư.

Sống một mình trong biệt thự 2000m2 tại Mỹ

Sau này, khi các con đều trưởng thành và thành đạt, nghệ sĩ Lưu Nga quyết định sang Mỹ sống để trông nhà hộ con trai Bằng Kiều.

Bà tâm sự với danh hài Thúy Nga rằng, sau khi nổi tiếng Bằng Kiều đã mua được biệt thự rộng 2000m2 tại Mỹ với đầy đủ vườn tược, hồ cá, cùng nhiều loại cây cảnh, cá chép đắt tiền. Tuy nhiên, anh thường xuyên về Việt Nam và đi khắp nơi biểu diễn nên không thể trông coi nhà cửa. Vì vậy, nghệ sĩ Lưu Nga chấp nhận hi sinh, sang chăm sóc, quán xuyến nhà cho con trai, cũng để ở gần các cháu nội.

Dù đã 83 tuổi nhưng bà vẫn năng động, hoạt bát, khỏe mạnh và minh mẫn nhờ tự tay làm mọi việc, ngày nào cũng làm vườn.

Bà tâm sự với danh hài Thúy Nga: “Tôi chấp nhận bỏ hết công việc làm ăn, buôn bán, bạn bè để sang Mỹ trông nom nhà cửa cho con. Đấy cũng là phước phận của tôi, để con tôi yên tâm làm ăn.

Một mình tôi chăm hết cái vườn này chứ làm gì có tiền mà thuê người, ở bên này thuê người khó lắm. Buổi đêm tôi ở đây có một mình, chẳng ai ở cùng cả. Tôi ở một mình quen rồi nên không sao hết. Ban ngày thì các cháu nó cũng hay đến chơi”.

Danh hài Thúy Nga từng vô cùng bất ngờ khi lần đầu tới nhà Bằng Kiều vì quá đẹp, ngăn nắp, sạch sẽ. Trong nhà, nghệ sĩ Lưu Nga để rất nhiều hoa lan, đồ đạc bày biện gọn gàng, sang trọng, riêng gian bếp cũng rộng bằng cả một căn nhà thông thường.

Không chỉ chăm lo cho con cái, nghệ sĩ Lưu Nga còn thường xuyên giúp đỡ đồng nghiệp, cưu mang những nghệ sĩ đàn em. Ca sĩ Hoàng Hiệp được bà cho ở nhờ và giúp đỡ trong những ngày đầu sang Mỹ sống để lập nghiệp. Sau này, anh cũng tỏ lòng biết ơn tới bà và Bằng Kiều.

Chính vì vậy, bà được đông đảo nghệ sĩ yêu mến, kính trọng. Dù đã ở tuổi 83 nhưng nghệ sĩ Lưu Nga vẫn thường xuyên được các đàn em, con cháu nghệ sĩ tới thăm rồi rủ đi hội họp, chơi đây đó. Bà cũng nhiệt tình tự tay nấu bếp, thiết đãi mọi người tại biệt thự, khách đến rất đông, thường là 20, 25 người. Cách đây ít hôm, nghệ sĩ Lưu Nga từng hài hước nói với Thúy Nga: “Phải nấu mới vui. Chỉ cần tôi ho một tiếng là 20, 25 người có mặt. Tuần nào tôi cũng hẹn hò khoảng 30 người”.