Chuyện kiếm tiền ở Canada là một bài toán không đơn giản.

Bạn muốn kiếm được nhiều tiền, bạn càng phải bỏ ra thật nhiều công sức và trí tuệ đáp ứng mọi yêu cầu của công việc. Câu chuyện kiếm tiền ở Canada qua lời kể của một người Việt đang định cư ở Canada sẽ phần nào giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về điều này.

Đọc nhiều bài viết tôi thấy mỗi người có một cái nhìn riêng về đất nước này, nhưng những ý kiến đó không đủ để có thể nói là đấy là Canada.

Có người sống một thời gian và vô cùng thích quốc gia này, nó như thiên đường với họ. Với người khác ờ cả chục năm hơn không thể thích được cái quốc gia thuế thì cao, luật thì nhiều, thu nhập thì khó khăn như Canada. Và cũng có người vừa đặt chân đúng ba tháng lập tức quay về.

Đây là đất nước phát triển về mọi mặt nên trình độ người dân không theo kịp sẽ thấy rất khó sống. Muốn có tiền và thoải mái phải học. Không chỉ học về bằng cấp, phải biết về thuế, về tài chính, ngân hàng về luật pháp, về thủ tục, về quy định.

Biết càng nhiều về thuế và tài chính cơ hội đồng tiền ở với bạn rất cao.

Toàn bộ ở trên là về quốc gia tôi sống, còn phần sau là về bản thân, nếu không muốn các bạn có thể dừng tại đây.

Phần bản thân tôi, tôi đã lựa chọn cách sống cân bằng và tương đối ở mọi mặt. Hiện tại, tôi đã may mắn không còn phải lo làm quần quật kiếm tiền như thời gian mới sang định cư Canada, nên giờ đây tôi đã có thể sống theo sở thích của mình. Về thu nhập ở nước này, cơ bản người lao động được trả lương theo trình độ, thấp nhất là làm việc tay chân, lương căn bản mỗi giờ chỉ tương đương 10,5 USD.

Lương kỹ sư tất nhiên cao hơn, từ 50 ngàn USD trở lên mỗi năm, nếu làm quản lý thì 70 ngàn trở lên, lương bác sĩ tối đa là 250 ngàn USD/năm.

Làm luật sư thì tùy theo danh tiếng, những luật sư giỏi mà tôi biết có thể đạt khoảng nửa triệu USD một năm.

Nhưng có thu nhập thì phải đóng thuế, mà thuế thu nhập ở Canada được đóng theo nguyên tắc lũy tiến, ví dụ 40 ngàn USD đầu tiên chỉ phải nộp 15%, 40 ngàn kế tiếp nộp 22% và cứ thế mà tăng nữa.

Kế đến là thuế HST, tương tự thuế VAT ở Việt Nam. Chưa hết, còn thuế nhà đất, thuế chuyển nhượng tài sản cùng nhiểu thứ thuế khác, cộng toàn bộ lại thì người dân phải đóng đến 48% thu nhập thực tế, Người làm công sau khi đóng đủ thuế thu nhập thực tế mới tính xem còn bao nhiêu tiền để chi tiêu, trả góp tiền mua nhà nên thường chẳng còn bao nhiêu.

Trước đây, tôi đã tốt nghiệp đại học và đi làm ở Việt Nam một thời gian không ngắn với mức lương cũng khá khẩm so với mặt bằng chung, nhưng khi sang định cư ở Canada, tất cả đều không còn giá trị. Tất cả. Từ bằng cấp đến kinh nghiệm làm việc lúc còn ở Việt Nam chỉ là con số 0 ở Canada. Tôi đã phải đi làm thêm, phải lau nhà, dọn vệ sinh để kiếm về mức thu nhập chừng 8,5USD/giờ.

Sau một khoảng thời gian dài tích cóp, tôi chuyển sang làm thầu xây dựng, sửa chữa nhà, cuộc sống bắt đầu ổn định hơn với thu nhập 12-15USD/giờ. Tôi làm việc này ba năm, cho đến ngày có một người khách hỏi tôi rằng tại sao tôi làm rất tốt nhưng vẫn không giàu. Lúc đó, tôi trả lời rằng tôi cũng không biết vì sao. Người ấy thực sự đã trở thành thầy của tôi khi nói: “Ai cũng chỉ có 24 giờ mỗi ngày, nếu mỗi giờ lao động chân tay để nhận 15 Usd thì có làm hết 24 giờ trong ngày cũng chỉ kiếm được 360 USD mà thôi. Chỉ có dùng tiền để kiếm tiền”. Nghe lời khuyên đó, tôi mới ngộ ra và quyết định nghỉ làm, dùng tiền đã dành dụm được để đi học.

Nghe xong nghỉ làm, lấy tiền để dành đi học.

Vào cao đẳng, trình độ tiếng Anh thấp quá phải đóng thêm tiền học tiếng Anh. Cày cục học ra trường, đi làm lương khá hơn. Làm được 2 năm lại nghỉ, vào đại học. Học ba năm ra trường, lại đi làm. Làm có kinh nghiệm nên đi thi bằng điện cấp 1 của Ontario. Rồi cấp 2, khó nhất là cấp 3, Master Electrician. Xong rồi thì đi làm.

Thấy rằng có một số thiết bị điện chỉ có bằng của mình mới mua được, và một số công việc phải xin phép của Toronto Hydro, không có bằng đừng hòng đụng được, thế là xin nghỉ mở công ty, dù người chủ năn nỉ ở lại và sẵng sàng tăng lương ngay. Ah, giờ thì biết ai cần ai! Nhưng vẫn nghỉ và tự làm.

Làm một thời gian, một ngày có một người gọi đến thay sợi dây điện chính dẫn vào nhà, điện lực không bao giờ đồng ý c.ắ.t điện cho thay nên người thay phải có bằng như tôi, tôi tính 2.000 USD, hắn tròn mắt nhìn. Nhưng không có lựa chọn, trèo lên cột điện phải có giấy phép của điện lực, chọn tôi hoặc người tương đương, sau vài ngày khảo giá, gọi tôi làm, làm trong ba tiếng tiền vật liệu 400 USD, tôi kiếm 1600 USD trong ba tiếng. Giờ thì biết thế nào là “work smarter not harder”. Ngồi nhớ lại thời 10 USD/giờ, một bước lớn với tôi.

Cuối năm, sở thuế gửi thông báo, cho biết số tiền thuế tôi phải đóng còn hơn cả tổng số tiền lương tôi nhận được trong năm trước đó!

Tôi tìm gặp kế toán để hỏi cách làm sổ sách thì được giảm một phần. Lo đóng thuế xong, còn dư tiền, tôi đem gửi ngân hàng và gửi vào quỹ đầu tư. Thế là tôi bước vào giai đoạn dùng tiền để kiếm tiền. Sau này có người nói tôi giàu, nhưng tôi biết nhiều người Việt còn giàu hơn tôi xa.

Hãy suy nghĩ, hành động và chọn cho mình cách sống riêng như tôi làm. Tôi chơi đến nỗi vợ tôi than phiền rằng một năm tôi chơi hết nửa năm. Tôi làm đúng 6 tháng còn lại tôi có tiền từ đầu tư, tiền cho thuê nhà, tiền cổ phiếu…

Tôi chỉ nói về ý kiến của tôi, còn nhìn nhận tốt xấu là do bản thân mỗi người.

Chúc những ai đang hành động sẽ thành công, những ai đang suy nghĩ hãy hành động, và những ai chưa từng nghĩ hãy bắt đầu suy ngẫm.