Đây là một tác động không mong muốn khi Canada ban hành đạo luật được cho là giúp người Canada có quyền tiếp cận và mua được nhiều nhà hơn.

Theo báo The Globe&Mail, lệnh cấm người nước ngoài mua nhà ở của Canada đang tạo ra rào cản đối với việc xây dựng nhà cho thuê mới. Đây là một tác động không mong muốn khác từ khi Canada ban hành đạo luật được cho là giúp người Canada có quyền tiếp cận và mua được nhiều nhà hơn bằng cách ngăn chặn sự cạnh tranh của người nước ngoài khi mua nhà.

Canada: Lệnh cấm người nước ngoài mua nhà làm chậm quá trình xây nhà cho thuê. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Lệnh cấm, dự kiến kéo dài trong hai năm, đã dẫn đến việc hủy bỏ hàng trăm giao dịch bất động sản thương mại vì định nghĩa của luật về bất động sản nhà ở bao gồm đất được quy hoạch cho mục đích xây dựng nhà ở hoặc hỗn hợp. Đồng thời, các quy định nêu rõ nguồn tiền đến từ nước ngoài không được vượt quá 3% tổng số tiền dành cho việc mua nhà ở.

Trên thực tế, các nhà xây dựng và chuyên gia bất động sản cho biết quy định mới đang cản trở việc xây dựng các căn hộ cho thuê, vốn được Chính phủ Canada xem là rất quan trọng để giúp giải quyết tình trạng thiếu loại nhà ở có mức giá hợp lý.

Clemens Sels, Chủ tịch Tập đoàn Colonia Treuhand Ltd. có trụ sở tại thành phố Toronto, làm nghề xây dựng, đầu tư bất động sản ở khu vực Nam tỉnh Ontario trong 50 năm và có nhóm các nhà đầu tư là những người châu Âu giàu có, cho biết: “Điểm mấu chốt là chúng tôi đang gặp khó khăn”.

Tập đoàn Colonia Treuhand có kế hoạch xây dựng khoảng 1.000 căn hộ chuyên cho thuê tại ba địa điểm ở trung tâm Toronto. Khu đất được mua cách đây khoảng 15 năm và ông Sels nói rằng đã triển khai xây dựng từ nguồn tài chính đến từ các khách hàng châu Âu của mình.

Tuy nhiên, kể từ khi đạo luật trên có hiệu lực vào ngày 1/1/2023, ông Sels cho biết dự án của ông đang trong tình trạng không rõ ràng, vì không thể sử dụng nguồn vốn từ châu Âu. Ông Sels nói: “Việc này đã được lên kế hoạch từ lâu và nay khi luật ra đời đã làm hỏng mọi việc”.

Các nhà đầu tư nước ngoài vẫn được phép mua các căn hộ chung cư, với điều kiện phải mua cả gói với nhiều hơn ba đơn vị nhà ở. Họ cũng được phép mua bất động sản phục vụ mục đích thương mại đã được quy hoạch hoàn toàn hay một phần để sử dụng cho mục đích ở, miễn là khu vực đó có dân số dưới 10.000 người.

Tuy nhiên, luật cấm người nước ngoài đầu tư vào các khu đất được quy hoạch để ở tại các khu vực có dân số đông hơn như Toronto và Vancouver, ngay cả khi dự án xây dựng các căn hộ chỉ để cho thuê. Lệnh cấm cũng khiến các nhà thầu xây dựng khó mua các căn nhà riêng lẻ, vì chúng thuộc danh mục mua bán bị cấm.

Các luật sư và nhà môi giới cho biết đạo luật này đã được xem là trở ngại đối với nhiều nhà đầu tư xây dựng bất động sản đang tìm cách thu xếp nguồn vốn hàng chục hoặc hàng trăm triệu đô la Canada (CAD) cho các dự án mới.

Kirk Kuester, Phó Chủ tịch công ty Colliers International ở Vancouver, nói ông biết có ít nhất bốn dự án lớn ở khu vực Vancouver với ít nhất 500 đơn vị cho thuê đã bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm.

Các nhà đầu tư bất động sản thường nhận tài trợ cho các dự án từ một số nguồn tài chính. Giờ đây, mọi nguồn vốn đầu tư phải được kiểm tra kỹ nhằm đánh giá tỷ lệ phần trăm thuộc sở hữu của người nước ngoài, để đảm bảo rằng hơn 97% nguồn vốn là thuộc sở hữu của người Canada.

Một vấn đề khác là ngành công nghiệp bất động sản ở Canada quá lo lắng về tình trạng vi phạm quy định đến mức tạo ra hiệu ứng tiêu cực đối với các giao dịch và xây dựng bất động sản thương mại. Andy Gibbons, một đối tác với công ty luật Torys LLP chuyên tập trung vào các giao dịch bất động sản thương mại, cho biết thị trường đang trong trạng thái lo lắng và không ai có thể thoải mái khi tư vấn cho khách hàng.

Các quy định liên quan đến Đạo luật cấm người nước ngoài mua bất động sản để ở của Canada đã được công bố cuối tháng 12/2022, chưa đầy hai tuần trước khi luật này có hiệu lực.

Các nhóm vận động hành lang đã nỗ lực yêu cầu được làm rõ từ các nhà hoạch định chính sách, những chủ thể đã xây dựng luật, bao gồm các Bộ Tài chính và Nhà ở liên bang, cũng như Tập đoàn Nhà ở và Thế chấp Canada (CMHC).

Khi được yêu cầu bình luận, CMHC cho biết Chính phủ Canada đang giám sát chặt chẽ việc thực hiện và tác động của những quy định này trên phạm vi toàn quốc.

Claudie Chabot, Phát ngôn viên của CMHC, cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với các bên liên quan khi xem xét các bước bổ sung có thể có để đảm bảo những quy định này không có tác động ngoài ý muốn đối với cộng đồng”.

Lệnh cấm người nước ngoài mua nhà ở Canada cũng nằm trong làn sóng tương tự của nhiều nước trên thế giới nhằm ứng phó với tình trạng giá mua nhà ở tăng chóng mặt. Một số nước trong những năm gần đây, đáng chú ý nhất là New Zealand vào năm 2018, đã đưa ra lệnh cấm mua nhà đối với những người mua không phải là công dân của họ.

Tất cả những nỗ lực này đã gây ra cuộc tranh luận giữa các chính trị gia, chuyên gia về nhà ở, những người làm việc trong lĩnh vực bất động sản và người dân nói chung. Một số ý kiến cho rằng các nhà đầu tư nước ngoài phải chịu trách nhiệm chính cho những vấn đề nghiêm trọng về việc làm tăng giá bất động sản nhà ở của Canada, gây khó khăn đối với quyền tiếp cận nhà ở với giá phải chăng của người dân nước này. Tuy nhiên, một bộ phận khác lập luận rằng các nhà đầu tư nước ngoài chỉ là một phần quá nhỏ của thị trường, không đủ khả năng tác động tới mức độ như vậy.

Theo dữ liệu gần đây nhất từ Chương trình thống kê nhà ở của Cơ quan Thống kê Canada, người không phải là thường trú nhân ở Canada hiện sở hữu 7% tổng số căn hộ ở tỉnh British Columbia và 5,6% ở tỉnh Ontario.

Lệnh cấm người nước khác ngoài Canada mua nhà cũng đang gây ảnh hưởng đến những người nước ngoài đến Canada làm việc, vì họ chưa có tư cách thường trú nhân và do đó không được phép mua nhà. Người sử dụng lao động Canada đang cảnh báo người lao động nước ngoài về những rủi ro khi phải tìm nhà ở.

Đầu năm 2023, Đại học British Columbia đã cảnh báo các giảng viên rằng những người không phải là người Canada sẽ không đủ điều kiện mua nhà cho đến năm 2025 và cho biết luật này có thể ảnh hưởng đến việc tuyển dụng tại một trong các cơ sở của trường, những nơi có rất ít nhà cho thuê dành cho giảng viên và nhân viên.

Lệnh cấm người nước ngoài mua nhà ở Canada đang thu hút sự chú ý ở các quốc gia khác, đặc biệt là Mỹ, nước có nhiều công dân đã mua bất động sản ở Canada trong những năm qua. Nghị sỹ Mỹ Brian Higgins, từ New York, cho biết ông tin rằng lệnh cấm mới vi phạm thỏa thuận thương mại của Canada với Mỹ và Mexico, cũng như các hiệp ước thuế đã có từ lâu./.

(bnews)